Mất ngủ, thiếu ngủ, ngủ chập chờn không sâu giấc tiềm ẩn nhiều nguy cơ bệnh tật, đặc biệt có hại cho sức khỏe tim mạch. Bài viết dưới đây sẽ lý giải nguyên nhân tăng huyết áp do mất ngủ kéo dài và gợi ý cách cải thiện giấc ngủ để ổn định huyết áp một cách tự nhiên.
Mất ngủ là tình trạng phổ biến xảy ra ở mọi lứa tuổi, thường bắt nguồn từ các yếu tố căng thẳng tâm lý, áp lực cuộc sống hay các rối loạn liên quan đến giấc ngủ. Tình trạng mất ngủ kéo dài có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe tim mạch, gây rối loạn huyết áp. Nhiều nghiên cứu khoa học đã chứng minh rằng việc ngủ không đủ giấc có thể khiến huyết áp tăng cao, nếu không được kiểm soát còn dẫn đến bệnh cao huyết áp mạn tính.
Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa huyết áp. Khi ngủ đủ và sâu giấc, cơ thể thư giãn, mạch máu giãn nở, hoạt động của hệ thần kinh giao cảm điều chỉnh giúp huyết áp duy trì ở mức ổn định. Ngược lại, khi giấc ngủ bị gián đoạn hoặc không sâu, hệ thần kinh bị kích thích liên tục, dẫn đến tăng nhịp tim và huyết áp. Nếu tình trạng này xảy ra thường xuyên, các bệnh lý như tăng huyết áp, suy tim, đột quỵ hay bệnh động mạch vành có nguy cơ gia tăng đáng kể.
Thống kê y học cho thấy, những người ngủ ít hơn 6 tiếng mỗi đêm có tỷ lệ bị tăng huyết áp cao hơn từ 20% đến 50% so với người ngủ đủ từ 7 – 9 tiếng. Việc mất ngủ kinh niên không chỉ làm suy giảm chất lượng cuộc sống mà còn góp phần thúc đẩy các biến chứng tim mạch nguy hiểm về lâu dài.
Mất ngủ và tăng huyết áp có mối liên hệ chặt chẽ thông qua nhiều cơ chế sinh học phức tạp. Khi cơ thể không được nghỉ ngơi đầy đủ, hàng loạt phản ứng sinh lý sẽ được kích hoạt, ảnh hưởng tiêu cực đến hệ tim mạch và gây ra tình trạng huyết áp cao.
Thứ nhất, mất ngủ khiến hệ thần kinh giao cảm – vốn cần giảm hoạt động vào ban đêm để cơ thể thư giãn – hoạt động mạnh mẽ. Điều này khiến nhịp tim tăng nhanh, mạch máu co lại, huyết áp không thể hạ xuống như bình thường trong giấc ngủ.
Thứ hai, mất ngủ làm gia tăng các hormone căng thẳng như cortisol và adrenaline. Cơ thể sản xuất nhiều cortisol gây co thắt mạch máu và buộc tim phải hoạt động mạnh hơn để bơm máu, từ đó làm tăng áp lực máu trong lòng mạch. Tình trạng này nếu kéo dài sẽ dẫn đến tăng huyết áp mạn tính, kéo theo nguy cơ mắc các bệnh tim mạch nghiêm trọng.
Thứ ba, giấc ngủ bị gián đoạn còn làm rối loạn nhịp sinh học – cơ chế điều chỉnh các hoạt động sinh lý theo chu kỳ ngày đêm. Bình thường, huyết áp sẽ giảm vào ban đêm. Tuy nhiên, nếu ngủ không sâu hoặc thường xuyên mất ngủ, huyết áp có thể luôn duy trì ở mức cao. Một số nghiên cứu cho thấy, người bị mất ngủ mạn tính có nguy cơ tăng huyết áp ban đêm cao hơn tới 35% so với người ngủ đủ giấc.
Thứ tư, tình trạng thiếu ngủ còn cản trở quá trình sản sinh oxit nitric – hợp chất đóng vai trò quan trọng trong việc giãn nở mạch máu. Khi lượng oxit nitric giảm, mạch máu dễ bị co thắt hơn, khiến huyết áp tăng cao và tạo gánh nặng cho hệ tim mạch.
Một số nhóm đối tượng có nguy cơ cao bị mất ngủ kéo dài, dễ bị tăng huyết áp và các vấn đề tim mạch liên quan.
Người thường xuyên bị căng thẳng, stress kéo dài: Các vấn đề tâm lý khiến hệ thần kinh giao cảm luôn trong trạng thái hưng phấn, làm huyết áp tăng cao.
Người làm việc ca đêm, thay đổi giờ giấc sinh hoạt liên tục: Rối loạn nhịp sinh học ảnh hưởng nghiêm trọng tới chất lượng giấc ngủ, khiến huyết áp mất ổn định.
Người ngoài 40 tuổi: Thay đổi nội tiết và chu kỳ sinh học gây nên tình trạng rối loạn giấc ngủ, khiến huyết áp dễ dao động bất thường.
Người thừa cân, béo phì, mắc các bệnh tim mạch hoặc tiểu đường: Có thể bị ngưng thở khi ngủ – một tình trạng phổ biến có liên quan mật thiết đến tăng huyết áp và suy giảm chức năng tim mạch.
Người thường xuyên lạm dụng caffeine, rượu: Các chất kích thích gây gián đoạn giấc ngủ, khiến huyết áp cao hơn bình thường.
Để cải thiện giấc ngủ tự nhiên, kiểm soát huyết áp hiệu quả, bạn có thể tham khảo và áp dụng một số biện pháp dưới đây:
Thiết lập giờ ngủ cố định: Duy trì thói quen đi ngủ và thức dậy đúng giờ mỗi ngày giúp thiết lập lại nhịp sinh học, từ đó dễ dàng đi vào giấc ngủ sâu và ổn định huyết áp về đêm. Nên ưu tiên tư thế nằm ngửa thoải mái để hỗ trợ tuần hoàn máu tốt hơn.
Tránh tiếp xúc thiết bị điện tử: Ánh sáng xanh từ điện thoại, máy tính có thể làm giảm nồng độ melatonin – hormone điều chỉnh giấc ngủ. Nên ngưng sử dụng các thiết bị này ít nhất 60 phút trước khi lên giường.
Tạo không gian ngủ thư giãn: Phòng ngủ cần đảm bảo đủ tối, yên tĩnh, thoáng mát. Lựa chọn đệm, gối phù hợp và nhiệt độ dễ chịu cũng giúp cơ thể thư giãn, hỗ trợ ngủ sâu giấc hơn.
Hạn chế sử dụng chất kích thích: Các loại đồ uống chứa caffeine như cà phê, trà, nước tăng lực hay rượu đều có thể làm gián đoạn giấc ngủ và ảnh hưởng tiêu cực đến huyết áp ban đêm.
Thư giãn tinh thần trước khi ngủ: Thực hiện các hoạt động nhẹ nhàng như tắm nước ấm, thiền, hít thở sâu, yoga hoặc đọc sách giúp giảm căng thẳng và tạo điều kiện thuận lợi để dễ đi vào giấc ngủ.
Tập thể dục đều đặn: Hoạt động thể chất giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ, tuy nhiên không nên tập luyện nặng trước giờ ngủ để tránh làm tăng nhịp tim và thân nhiệt.
Chú ý chế độ ăn buổi tối: Không nên ăn quá sát giờ ngủ, hạn chế đồ ăn dầu mỡ, cay nóng hoặc nhiều đường. Ưu tiên thực phẩm hỗ trợ giấc ngủ như sữa ấm, chuối hoặc các loại hạt chứa tryptophan – một axit amin giúp sản sinh serotonin.
==> Xem Ngay: Gợi ý những thực phẩm giúp hỗ trợ, cải thiện giấc ngủ
Trên đây là toàn bộ lời giải cho câu hỏi “Mất ngủ có bị tăng huyết áp không?” Để bảo vệ sức khỏe tim mạch và ổn định huyết áp, bạn nên đảm bảo ngủ đủ giấc và duy trì chất lượng giấc ngủ tốt mỗi đêm. Trong trường hợp gặp các vấn đề về giấc ngủ, tham khảo ngay gói Nghỉ dưỡng Trị liệu “An Miên dưỡng tâm” tại Phương Đông Asahi để được thăm khám và cải thiện tình trạng từ gốc.
Hãy gọi để được tư vấn tốt nhất, hưởng những ưu đãi sớm từ Phương Đông Asahi
Tổng đài tư vấn 24/7ĐĂNG KÝ NHẬN BẢN TIN
Theo dõi Phương Đông Asahi
Liên quan
